Pastoor Jack Glas

_{Interview pastoor Jack Glas}

“We zijn onderweg naar één geloofsgemeenschap”

Met vernieuwingen de parochie als geloofsgemeenschap vitaler en aantrekkelijker maken. Ook voor mensen aan de rand of buiten de kerk. Pastoor Jack Glas ziet om zich heen energie en enthousiasme. “In de Clara-parochie hebben we nu nog verschillende dorpsgemeenschappen en kernen. We zijn op weg naar één geloofsgemeenschap.”

Het is altijd makkelijk om te blijven hangen in de realiteit van toekomstige kerksluitingen en met een blik op het verleden te blijven mijmeren over wat niet meer is. Maar dat is een houding die de parochie niet verder brengt, stelt pastoor Glas. Veel liever kijkt hij naar de toekomst. En vertelt hij over de zoektocht naar nieuwe wegen om het geloofsleven betekenisvoller te maken én meer mensen te bereiken. We spreken de pastoor een aantal weken nadat in bijeenkomsten in de kernen en in parochiebrede ‘Droom-bijeenkomsten’ parochianen en veel vrijwilligers hun zorgen, dromen en ideeën hebben gedeeld.

Ja, het is onvermijdelijk dat kerkgebouwen gaan sluiten. Maar dat is maar de helft van het verhaal, vertelt pastoor Glas. De andere helft: hoe zorgen we ervoor dat de parochie minder naar binnen gekeerd is en bruggen worden geslagen naar jongeren, naar gezinnen en naar mensen die het evangelie willen (her)ontdekken als leerling van Jezus?

Net als op meer plaatsen in ons land is de Clara parochie op zoek naar dit soort antwoorden. Veel parochies elders in ons land halen inspiratie uit het gedachtegoed van James Mallon, een Canadese priester en oprichter van een wereldwijd platform voor parochievernieuwing. Zijn boek ‘Als God renoveert’ geldt als baanbrekend. In zijn boek gaat Mallon in op de vraag hoe parochies weer tot bloei kunnen komen. Vernieuwing en flexibiliteit zijn sleutelwoorden bij het opnieuw uitvinden van de parochie en het interesseren van mensen voor het evangelie. De kerk moet zich als het ware opnieuw uitvinden. Als een gastvrije geloofsgemeenschap die van betekenis is; waar wordt gezongen met en waar mensen elkaar echt zien, er een herwaardering is van de sacramenten en mensen hun geloof vreugdevol beleven.

Ook de Clara-parochie is volop bezig met het gedachtegoed van Mallon en zijn handvatten voor parochievernieuwing. Jack Glas: “We doen dit samen met elkaar, niet alleen als pastoraal team. Het is een zaak van samen. Samen bouwen, samen ontwikkelen, samen geloven. Daarom vind ik de slogan ‘Samen Kerk Zijn’ zo goed gekozen als overkoepelend thema voor alles wat we opzetten om onze parochie toekomstproof te maken.” Uit Jacks woorden klinkt hoop. Zich bewust van zijn rol als leider praat Jack Glas open over de vernieuwingen. Energiek en met vertrouwen durft hij naar de toekomst te kijken van de parochie en de geloofsgemeenschap.

In wat voor fase zit de parochie in uw ogen?

“In de Clara-parochie hebben we verschillende dorpsgemeenschappen en kernen. We zijn op weg naar één geloofsgemeenschap. We zullen in de toekomst minder kerken en stenen hebben maar wel nieuwe energie en nieuw élan. Enerzijds zijn we dus aan het afbouwen, anderzijds iets nieuws aan het opbouwen. Om die stap te maken is het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen die beweging meemaken. Als je blijft hangen in het besef van “oh mijn kerk gaat dicht’, dan blijft er niets over. Ik begrijp heel goed dat kerksluitingen pijn gaan doen maar we moeten niet met de rug naar de toekomst gaan staan. Ik zie echt een nieuw perspectief. Je hoort weleens: het wordt allemaal minder. Overal worden kerken gesloten in ons land. Het is makkelijk om je met dat doemdenken en fatalistisch denken mee te laten slepen. Als je door je oogharen kijkt zie je dat er wél perspectief is. Geïnspireerd door de ideeën en handvatten van James Mallon zie je dat er in verschillende parochies beweging aan het ontstaan is. Ook wij zijn hiermee bezig en hebben een paar jaar geleden een stuurgroep opgezet die initiatieven uitzet voor parochievernieuwing. We zijn op weg naar een Missionaire Parochie. Dat is een parochie die laagdrempelig is, zichtbaarder in de gemeenschap en die mensen inspireert om leerling van Jezus te zijn en daarin door te groeien. Het hoeft niet allemaal zwaar theologisch te zijn. Maar we zijn wel natuurlijk een geloofsgemeenschap en geen kaartclub, zoals Mallon het schrijft in zijn boek.”

Kunt u wat concrete voorbeelden noemen van vernieuwende initiatieven?

“Zeker. Er gebeurt in de parochie veel. Maar mensen hebben er vaak geen weet van. Zo zijn in alle kernen gastvrijheidsgroepen gevormd. Dat is een belangrijk punt. Meer dan vroeger willen we dat de cultuur in de parochie er een van gastvrijheid wordt. Dat ook mensen die nu niet komen zich welkom voelen. En tegen zichzelf zeggen: ‘hier voel ik me welkom en wil ik bij horen’. Een ander voorbeeld zijn lunches na vieringen waar mensen met een broodje in de hand met elkaar in gesprek gaan en de ontmoeting informeel verder gaat.”

“Wat we óók zien is dat er steeds meer diversiteit komt in vieringen, ontmoetingen en momenten van geloofsverdieping. We kunnen hierdoor beter tegemoetkomen aan behoeften van parochianen. In Aarlanderveen is bijvoorbeeld een bloeiende kinder-woordviering. In Noorden en Langeraar zijn er meditatieve groepen actief. In Advent en in de Vastentijd zijn er Wakes en momenten voor mensen die de stilte zoeken. En dan zijn er AmeezingPraise-vieringen waarin met eigentijdse muziek de Heer wordt geëerd.”

Dus meer variatie.

“Dat klopt. En je hoeft echt niet alles in iedere kerk te hebben. De uitdaging is om wat goed te is versterken en niet alles te kopiëren. Het zal in de toekomst hopelijk meer gemeengoed gaan worden dat mensen naar andere kerken gaan en keuzes maken uit het aanbod van de parochie als geheel. Ik zie die ontwikkeling nu al. Niet iedereen heeft ook dezelfde behoefte. De een wil meer inhoud en de ander zoekt een meer laagdrempelige manier van geloofsbeleving zoals bij de Praise-vieringen.”

In verschillende bijeenkomsten hebben parochianen en vrijwilligers de ruimte gekregen om mee te denken en ideeën aan te dragen voor de toekomst. Hoe kijkt u naar wat er op tafel is gelegd?

“Allereerst dit: het was heel goed was om samen te komen. Dat mensen ideeën kunnen inbrengen is zeer belangrijk. Het gevoel is volgens mij versterkt dat we samen onder weg zijn van oud naar nieuw. Er zijn inderdaad veel ideeën ingebracht. Verschillende zaken worden al opgepakt, maar mensen in de parochie weten het niet altijd. Zoals de behoefte aan gespreksavonden over het geloof. De Alpha- bijeenkomsten zijn daar het perfecte antwoord op: samen met anderen het geloof verder ontdekken. Maar dit soort initiatieven zijn blijkbaar nog te onbekend. De parochievernieuwing is nu nog te veel een ver-van-mijn-bed show. Informatie en communicatie – ook online - is dus heel belangrijk. Daar moeten we meer in investeren.

En natuurlijk mag je mij als parochiaan altijd aanspreken. Maar word dan wel concreet. Ik sta zeker open voor alle feedback en ideeën. En dat geldt voor het hele pastorale team. Maar met een opmerking als ‘de preek duurt te lang’ kan ik niet zo veel. De vraag is niet: hoe maak je het korter maar hoe maak je het aantrekkelijker? Laat me weten wat je hebt gemist in de preek of wat de relatie is tussen de preek en realiteit van alledag. Met dit soort feedback ga ik graag aan de slag.”

Zijn er veranderingen in de rol van de parochiaan?

Jazeker, het missionair zijn, zelf het initiatief nemen en actief te zijn in onze geloofsgemeenschap. Een idee neerleggen is één ding maar het gaat ook om eigenaarschap. Het oppakken van ideeën en wensen is niet iets van alleen het pastorale team maar van alle parochianen. Ook zelf kun je bijdragen. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid. Als je alleen naar boven blijft kijken is dat een recept voor teleurstelling. Dus vraag niet alleen wat de parochie voor jou kan betekenen maar vooral naar wat jij kunt betekenen voor de parochie en de geloofsgemeenschap. Je kunt je bijvoorbeeld beschikbaar stellen voor een aantal van de ideeën die genoemd zijn gedurende de droomsessies. Veel handen maken licht werk!

Hoe beleeft u persoonlijk dit proces van parochievernieuwing?

“Door de energie en het enthousiasme dat ik zie, wordt ook mijn eigen energie vergroot. Op straat kom ik mensen tegen die me spontaan aanspreken: ‘Hé, dat was een mooie viering afgelopen zondag’. Door dat soort reacties ben ik beter in staat door te gaan in dit proces van bouwen aan een vitale geloofsgemeenschap. Het mooiste wat me overkomt is als ik zie dat mensen groeien in hun geloof. Soms zijn dat mensen die waren afgehaakt en nu de parochie weer herontdekken. Zoals een volle kerk met drie doopsels. Dat kan in Roelofarendsveen maar ook in de Clara-parochie. Vieringen waarin je voelt: hier wordt enthousiast het geloof beleefd.”